Het verschil tussen spierkramp, spierspasmen en een spiertrekking
Spierkramp
Spierkramp is een plotselinge onwillekeurige en pijnlijke spierverkorting van een spier of van een spiergroep, gepaard gaande met een zichtbare of voelbare verharding van de spier, soms met een abnormale stand van het betrokken gewricht, die opgeheven kan worden door rek (of massage). De spier voelt dan meestal ook hard aan. Spierkrampen komen veel voor, ook in de “gezonde” populatie. Vrouwen hebben vaker last van spierkramp dan mannen, met name zwangere vrouwen. Spierkrampen kunnen met en zonder elektrische activiteit gepaard gaan op het EMG. De “stille” krampen zijn in feite de tweede variant contracturen zoals hierboven gedefinieerd. De meest voorkomende spierkrampen zijn elektrisch niet stil en komen bij een veelheid van aandoeningen voor. De krampen worden meestal verlicht door rekken of massage van de spier.
Krampen hebben een neurogene oorzaak en komen zowel bij diverse neurologische aandoeningen (m.n. ALS, radiculo- en polyneuropathieën) als ook niet-neurologische aandoeningen voor.
Onderscheiden worden:
- clonische spierkramp: afwisselend krampen (= contractie) en ontspanningen (= relaxatie) van spieren.
- tonische spierkramp: samentrekking van een spier die enkele minuten, uren en soms weken aan kan houden.
- spasticiteit: blijvend verhoogde spierspanning (= spiertonus) met (meestal) bewegingsbeperking (= motorische invaliditeit).
- convulsies: centraal veroorzaakte, schoksgewijze (= clonische) spierkrampen, zoals bij epilepsie.
Mogelijke verschijnselen (o.a.) Spierkramp, spierschokken (= ‘convulsies’), hevige pijn en bewegingsbeperking.
Mogelijke oorzaken (o.a.) Verzuring van de spieren (met name bij duursporten), oververmoeidheid, epilepsie, psychisch (bijv. stotteren, overmatig knipperen met de oogleden, tic), spierziekten, doorbloedingsstoornissen van de hersenen (= CVA), hersentumoren, multiple sclerose (= MS), ziekte van Parkinson, tetanus (= nekkramp, kaakklem), verwondingen, verbrandingen en littekenvorming.
Mogelijke behandelingen (o.a.) – medicijnen: spierverslappende middelen (= spasmolytica) – anti-epileptica. De aard van de behandeling is sterk afhankelijk van de oorzaak van de spierkramp.
Spierspasmen
Spierspasmen zijn pijnlijke aanhoudende spiersamentrekking (contractie) na inspanning met verharding, waarbij het onmogelijk is deze te relaxen. Vaak uit het zich in een meer of minder plotselinge heftige en vaak zeer pijnlijke onwillekeurige spiercontractie, zowel van de gestreepte als van de gladde musculatuur, te onderscheiden in een aanhoudende, tonische en een intermitterende, clonische vorm.
Spiertrekking
Bij spiertrekkingen trekken je spieren onwillekeurig samen, zonder dat je een ledemaat beweegt. De spiertrekkingen kunnen zich overal in je lichaam voordoen, maar meestal voel je ze in je armen, benen of gezicht (bijv. trillend ooglid). Een spiertrekking kun je niet alleen voelen, vaak kun je hem ook zien. Je huid beweegt dan een beetje op en neer. Vaak helpt het om te proberen de trillende spier een seconde of 10 zo goed mogelijk aan te spannen, en dan weer te ontspannen. Dit een paar keer herhalen.
Een fasciculatie is een kleine onwillekeurige spiertrekking (contractie) van spiervezels die te weinig zijn om een standsverandering van een betrokken gewricht te kunnen geven.
Spiertrekkingen zijn vaak onschuldig, maar ze kunnen ook een symptoom zijn van een neurologische aandoening. Enkele bekende voorbeelden hiervan zijn het benigne fasculatiesyndroom (BFS*) en amyotrofische laterale sclerose (ALS).
Hoe het spontaan trillen van een spier ontstaat, is afhankelijk van de plek. Bij een trillend ooglid – één van de bekende spiertrekkingen – komt het door een probleem aan het einde van een zenuwvertakking naar het ooglid. Tussen de verschillende zenuwtakjes ontstaat kortsluiting, waardoor ‘treintjes van elektriciteit’ worden gevormd. Die treintjes geven de spieren rond de ogen een oplawaai. Dit doen ze in een regelmatig ritme.
Bij spiertrekkingen in de armen of benen zit het iets anders. Vaak is er dan sprake van een lichte irritatie van de zenuw. Ook onopgeloste zouten (‘elektrolyten’) spelen hierbij een belangrijke rol. Deze zouten zijn nodig om elektrische signalen van de zenuw naar de spier te sturen. Als samenstelling hiervan verandert, kan de elektrische stroomvoorziening op hol slaan, met als gevolg dat de spieren in je arm of been spontaan beginnen te bibberen. Overmatig zweten of gebrek aan vocht verandert de balans van onopgeloste zouten. Spiertrekking komen daarom vaak voor na sporten of een andere fysieke inspanningen. Andere factoren die spiertrekkingen kunnen uitlokken zijn vermoeidheid, stress, koffie of alcohol. Spiertrekkingen kunnen hinderlijk zijn, maar ze zijn te onschuldig om te behandelen. Daarbij zijn er ook nog geen medicijnen die de onwillekeurige spiersamentrekkingen kunnen voorkomen of behandelen. Bij aanhoudende en/of geregelde spiersamentrekkingen raden we je aan om contact op te nemen met je huisarts, aangezien dit kan duiden op een neurologisch probleem.
Heb je vaak last van spiertrekkingen na het sporten of na fysieke arbeid? Dan is het goed om te experimenteren in duur of belasting. Wellicht verminderen de trillende spieren als je minder lang sport of de intensiteit meer verdeeld. Let daarbij ook op je vochtopname. Zorg ervoor dat je voor, tijdens en na het sporten genoeg drinkt, omdat een vochttekort aanleiding kan zijn voor spiertrekkingen. Als je spier samentrekt, kun je dit overigens zelf stoppen door het ledemaat waarin de samentrekking zit, aan te spannen. Dit werkt direct. Nadeel: de onwillekeurige spiertrekking begint weer, zodra jij je spieren ontspant. De aard van de behandeling is sterk afhankelijk van de oorzaak van de spierspasmen.
bron : gezondheidsplein.nl
* BFS
BFS staat voor Benigne (goedaardige) Fasciculatie Syndroom. Als u erg veel en geregeld last heeft van spiertrekkingen is het een mogelijkheid dat u BFS heeft. Dit kan over het algemeen geen kwaad, maar als u hier erg veel last van heeft is het goed dit met uw huisarts te bespreken. Reden hiervoor is dat er een kleine groep mensen is waarbij deze fasciculaties wel een symptoom zijn van een ander ziektebeeld, zoals MS, ziekte van Lyme, of Parkinson.