Nachtelijk zweten – oorzaken en oplossingen
Zweten doet iedereen en gedurende de hele dag. Het is nodig om de warmte in je lichaam te reguleren. Maar badend in het zweet wakker worden, koud en klam voelen. Soms zijn zelfs de lakens doorweekt. Met andere woorden: u heeft last van nachtelijk zweten. Bij zowel mannen als vrouwen kan nachtelijk zweten de nachtrust ernstig verstoren.
OORZAKEN
Door te zweten raak je overtollige warmte kwijt. De meeste mensen beginnen te zweten bij inspanning of als de temperatuur hoog is, maar er zijn ook mensen die zweten zonder inspanning. Dit wordt hyperhidrosis genoemd. Bij nachtzweten is er sprake van overmatig zweten tijdens de slaap. Het is normaal dat je zweet tijdens de slaap, bijvoorbeeld op een warme zomeravond of als je te veel beddengoed gebruikt. Maar als je last hebt van nachtzweten komt dit niet door een warme slaapkamer. Er zijn veel verschillende oorzaken van nachtzweten. Om de oorzaak te vinden, kun je het beste een arts raadplegen. Deze zal bepalen of een medische aandoening verantwoordelijk is voor het nachtelijke zweten. Enkele bekende oorzaken van nachtelijk transpireren zijn:
Lichamelijke inspanning voor het slapen gaan
Wanneer u vlak voor het slapen gaan een intensieve activiteit heeft ondernomen, is uw lichaam nog erg warm op het moment dat u naar bed gaat. Hierdoor kunt u ’s nachts heftig gaan transpireren. Om dit te voorkomen moet u uw lichaam minstens vier uur laten afkoelen voordat u gaat slapen;
Voedsel, alcohol en medicatie
Gekruid eten, alcohol en bepaalde medicijnen staan erom bekend dat ze nachtelijk zweten kunnen veroorzaken. Zo heeft de stof ‘capsaicin’, die bijvoorbeeld in chilipepers zit, een zodanige invloed op de zenuwuiteinden en hersenbloedvaten, dat het lichaam ervan gaat opwarmen. Alcohol heeft weer een bloedvatverwijdende werking. Hierdoor komt er warmte vrij, hetgeen gepaard kan gaan met zweten. Bepaalde medicijnen, bijvoorbeeld antidepressiva, hebben als bijwerking nachtzweten. Zo’n 8 tot 22 procent van de mensen die antidepressiva slikken hebben last van nachtzweten. Ook geneesmiddelen om koorts te verlagen, zoals aspirine en paracetamol, kunnen nachtzweten veroorzaken.
Infecties of medische aandoening.
Alle infecties, die koorts veroorzaken, kunnen leiden tot nachtelijk transpireren. Het is ook een symptoom van een HIV-infectie. Een medische aandoening zoals bloedarmoede, een infectie, een te snel werkende schildklier of diabetes kan ook nachtelijk zweten veroorzaken..
Hormonale schommelingen
Schommelende hormoonspiegels kunnen het sympathisch zenuwstelsel extra stimuleren. Omdat de zweetklieren direct door dit deel van het zenuwstelsel worden aangestuurd, worden deze orgaantjes ook actief. Bekende voorbeelden van nachtelijk zweten door hormonale schommeling zijn: de pubertijd, de overgang bij vrouwen, een tijdelijke menopauze bij vrouwen als gevolg van chemotherapie bij bepaalde vormen van borstkanker en een antitestosteron therapie bij mannen ter behandeling van prostaatkanker
Tijdens de overgang kun je last hebben van opvliegers die vaak ook ’s nachts optreden. Dit is een veel voorkomende oorzaak van nachtelijk zweten bij vrouwen. Nachtzweten is een symptoom van een aantal hormonale aandoeningen, waaronder feochromocytoom, het carcinoïd syndroom en hyperthyroïdie.
Hypoglykemie
Een te lage bloedsuikergehalte, oftewel hypoglykemie, kan ook zweten veroorzaken. Hypoglykemie is een tijdelijk verschijnsel dat bijna niet voorkomt bij gezonde mensen en vooral voorkomt bij mensen met diabetes. Andere symptomen die optreden bij hypoglykemie zijn: vermoeidheid, concentratiestoornissen, trillen, hoofdpijn, duizeligheid, honger en geeuwen.
Idiopathische hyperhidrosis
Bij idiopathische hyperhidrosis is de oorzaak onbekend. Mensen met hyperhidrosis zweten veel meer dan nodig is om hun lichaamstemperatuur constant te houden. Continu zweten, vooral van de oksels, de handpalmen of de voetzolen, is het gevolg. De klachten ontstaan op tienerleeftijd en houden vaak tientallen jaren aan.
Stress en angst
Bij stress en angst maakt het lichaam adrenaline aan. Dit hormoon zorgt ervoor dat et lichaam in staat van paraatheid wordt gebracht. In feite worden tal van lichaamsprocessen versnelt, waardoor er meer warmte vrijkomt. Dit leidt weer tot zweten;
Slaapapneu
Een veel voorkomende oorzaak van nachtzweten is slaapapneu, ook wel het obstructief slaapapneusyndroom, afgekort OSAS. Bij deze aandoening heb je last van ademstilstanden tijdens het slapen. Deze kunnen optreden doordat de spieren tijdens de slaap ontspannen. Hierdoor kunnen de tong en zachte delen in de keel de ademhaling blokkeren. Ademen vergt dan veel meer van je lichaam. Hierdoor kun je flink gaan zweten, vooral rond de schouders en nek.
Kanker
Nachtelijk zweten kan een vroeg symptoom zijn van sommige vormen van kanker. De meest voorkomende vorm van kanker die in verband wordt gebracht met nachtelijk zweten is lymfoom. Vaak hebben mensen met ongediagnosticeerde kanker ook andere symptomen, zoals onverklaarbaar gewichtsverlies en koorts.
OPLOSSINGEN
Natuurlijk is het in eerste instantie van belang om de exacte oorzaak van het nachtzweten te achterhalen. Als dat weet kun je daar wat aan doen.
Beddengoed en ventilatie
Je kunt voor je beddengoed en nachtkleding het best kiezen voor katoen en niet voor synthetische materialen. En verschoon deze regelmatig. Een goed ventilerend matras heeft ook een positief effect net als een goed ventilatie op de slaapkamer.
Temperatuur regeling
Is het warmer dan achttien graden in de slaapkamer, draai dan de verwarming iets naar beneden. Niet te koud, want dat kan weer leiden tot ziekte of stijve spieren. Vermijd sterke afkoeling. Dit heeft het tegenovergestelde effect.
Alcohol en koffie.
Probeer alcohol en koffie ’s avonds te vermijden als je last hebt van nachtelijk zweten.
Medicatie
Indien je medicijnen gebruikt of deze wellicht de oorzaak van het nachtzweten kunnen zijn. Bespreek dit met je arts en vraag dan eventueel voor een aanpassing van de medicatie.
Vermijd stress.
Probeer om zo stressvrij mogelijk naar bed te gaan. Doe ontspanningsoefeningen of mediteer voordat je gaat slapen. Verricht dus geen lichamelijke activiteiten in de uren voordat je naar bed gaat.
Ga niet liggen piekeren, maar ga even uit bed als je erg onrustig bent.
Let op je voeding
Nuttig als je daar gevoelig voor bent een lichte maaltijd. Vermijd pittig of gekruide voeding. Je kunt voedingsmiddelen eten die tryptofaan (werkt op de melatonine productie) bevatten zoals grapefruit, vijgen, dadels, banaan, yoghurt. Of voeding met veel calcium (werkt rustgevend) zoals melkproducten.
Lauw water
Probeer meer lauw water te drinken. Erg koud water zorgt er juist voor dat je lichaam hard moet werken om het water op de juiste temperatuur te krijgen.
Overleg met huisarts
Wanneer je lange tijd last hebt van nachtzweten dan adviseren wij je om contact op te nemen met je huisarts. Samen met je huisarts kun je dan de oorzaak van je nachtelijk zweten achterhalen. Je huisarts zal namelijk ook naar allerlei andere symptomen kijken die samen met het nachtzweten de daadwerkelijke oorzaak kunnen vormen.