Voordelen van lotgenotencontact
Voordelen van (persoonlijk) lotgenotencontact
In een onderzoek door Helgeson en Gottlieb worden de volgende voordelen van (traditioneel) lotgenotencontact op een rijtje gezet:
- De vertoonde gedragingen van lotgenoten. Lotgenoten begrijpen de situatie en snappen de gedragingen die er worden vertoond. Lotgenoten kennen de situatie waarin verkeerd wordt en hoe het beste ermee om gegaan kan worden. Tevens snappen lotgenoten waarom anderen zich zo gedragen in een bepaalde situatie, terwijl het eigen sociale netwerk (familie en vrienden) van de patiënt dit misschien niet begrijpt.
- Ervaringen uitwisselen, delen en vergelijken met anderen vergroot groepsgevoel. Het delen van ervaringen met lotgenoten leidt tot validatie, normaliseren van de ervaring, een verlaging van sociale en emotionele isolatie en een gevoel ergens bij te horen. Het delen van eigen ervaringen is iets positiefs. Het gevoel ergens deel van uit te maken wordt op die manier gecreëerd. Tevens bieden lotgenotengroepen de mogelijkheid vergelijkingen te trekken met anderen. In onzekere tijden, vergelijken mensen zich met anderen om hun gevoelens en mogelijkheden te evalueren. Vergelijkingen met vergelijkbare anderen, normaliseren de ervaring. Maar er worden ook vergelijkingen getrokken met mensen die er slechter aan toe zijn. Dit verbetert gevoelens over de eigen situatie waarin de patiënt verkeerd.
- De therapeutische werking van het uiten van negatieve gevoelens. Het delen van gevoelens en ervaringen werkt therapeutisch in een warme en accepterende atmosfeer. De nadruk van lotgenotencontact ligt op het delen van gevoelens en ervaringen. De aanname is dat het uitdrukken van gevoelens, voornamelijk negatieve, therapeutisch werkt.
- Emotionele steun biedt positieve houvast. Het delen van gevoelens en ervaringen leidt tot emotionele steun. Emotionele steun houdt in: expressie van meeleven, het geven om anderen, aanmoediging, geruststelling, liefde en sympathie. Groepsleden reageren vaak op een positieve wijze naar elkaar toe. Ze bieden hulp door anderen te laten weten dat de manier waarop ze zich voelen, heel normaal is. Na een lange tijd kan persoonlijke onthulling van ervaringen een band scheppen waardoor de emotionele steun alleen maar toeneemt.
- Helper-therapie principe. Door het deelnemen aan de groep, ontvangen mensen niet alleen hulp maar krijgen ze ook de kans om anderen te helpen. Dit is het ‘helper-therapie principe’. Het gevoel van zelfwaarde kan vergroot worden als leden de positieve persoonskenmerken van andere lotgenoten blijven benadrukken.
Tot slot stelt Dickerson onder andere dat lotgenotengroepen stress verlagen en vooruitgang vergroten en dat het mensen helpt beter om te gaan met hun problemen en dat er daardoor een betere psychologische aanpassing ontstaat. Praten met lotgenoten biedt geruststelling en herbevestiging.
Sociale steun
Naast de bovengenoemde voordelen is sociale steun een groot voordeel van lotgenotencontact welke extra aandacht verdient. Er zijn een viertal soorten van sociale steun die allemaal vallen onder de noemer ‘functionele steun’. Dit wordt zo genoemd omdat de levenskwaliteit van mensen een directe functie is van hun evaluaties van belangrijke levensdomeinen, waaronder sociale steun ook valt. Hieronder wordt een viertal soorten van sociale steun genoemd (Leung en Lee 2004):
- Instrumentele steun: zorgen voor materiële hulp of gedragsassistentie
- Informatie steun: bieden van advies, informatie, richtlijnen of feedback wat een oplossing van een probleem kan inhouden.
- Affectieve steun: uitdrukkingen van liefde en affectie
- Sociaal gezelschap: (ook positieve sociale interactie genoemd), dit houdt in: tijd besteden aan anderen door middel van bijvoorbeeld recreatieve activiteiten.
Voordelen van lotgenotencontact via Internet
Er zijn een aantal redenen waarom mensen contact zoeken met anderen via het Internet. Algemene voordelen van Internet die in de literatuur genoemd worden, staan hieronder beschreven:
- Het Internet is altijd en direct beschikbaar, dag en nacht. Het is dus onafhankelijk van tijd en daardoor kunnen mensen in verschillende tijdzones ook deelnemen.
- Het Internet kan hulp bieden aan een variëteit aan problemen. Je hebt ook toegang tot (andere) websites met informatie en advies over allerlei onderwerpen.
- Je hoeft je huis niet te verlaten, het is niet plaatsgebonden, er is dus geen vervoerprobleem. Sociale isolatie wordt op deze manier tegengegaan. Het Internet is toegankelijk voor iedereen, zowel in de stad als op het platteland. Mensen die ver van familie en vrienden wonen of mensen die weinig steun ontvangen, kunnen via het Internet wel sociale steun krijgen, zo vaak ze maar willen.
- Lotgenotencontact via het Internet is flexibel. Zender en ontvanger hoeven niet tegelijk aanwezig te zijn voor het ontvangen en versturen van berichten. Dit maakt het efficiënt en eenvoudig om op een tijd dat jou uitkomt met elkaar te communiceren.
- Informatie en berichten blijven toegankelijk voor langere perioden. Tevens kun je kiezen tussen de belangrijkheid van ontvangen berichten; je kunt zelf kiezen met welke mensen je contact wil hebben en welke mensen je wilt helpen.
- Internet communicatie is een goed medium voor mensen die moeite hebben om ‘live’ te communiceren met anderen.
- Het Internet is een snelle manier van het uitwisselen van informatie. Het is ook een makkelijke manier van interacteren. Iedereen kan deelnemen aan een discussie zonder te hoeven wachten. Langzame typers worden niet bestraft. Er kan lang nagedacht worden over wat te zeggen zonder tijdslimiet.
- Internet lotgenotengroepen zijn meestal grote en diverse groepen. Hoe groter de groep, hoe meer informatie er beschikbaar is om te worden uitgewisseld.
De volgende voordelen gelden voor zowel persoonlijke als internet lotgenotengroepen :
- Meer zelfvertrouwen door herkenning
- Ondersteuning (kan wederzijds zijn)
- Opdoen van kennis, het verkrijgen van betrouwbare informatie
- Leren accepteren van de aandoening / ermee leren omgaan
- Leren relativeren en/of positief denken
- Minder eenzaamheid omdat men daar altijd terecht kan
Iets dat zowel al voordeel en als nadeel kan gelden. Internet heeft iets intiems en anoniems, je kunt je ‘echte’ identiteit verborgen houden als je dat wilt. En als je iets verkeerds zegt is dat niet zo erg, omdat je anderen niet recht hoeft aan te kijken.