Syndroom van Tietze
Tietze is een pijnlijke aandoening aan het ribkraakbeen. Bij het syndroom van Tietze zwelt het kraakbeen onder aan het borstbeen samen met tweede, derde en vierde rib op. Het is een goedaardige zwelling zonder infectie die ook wel een vorm van ontstekingsreuma wordt genoemd. De oorzaak van Tietze is onbekend en de klachten kunnen vanuit het niets opkomen. De pijn kan aanvalsgewijs ontstaan of rustig in de loop van uren tot dagen opbouwen. Deze aandoening is chronisch en de meeste mensen hebben er tijdens bepaalde perioden last van, bij sommigen zijn de klachten continu aanwezig.
De ribben (costa) zitten via verbindingen van kraakbeen (chondros) aan het borstbeen vast en vormen te samen de borstkas. De functie van het kraakbeen is een flexibele verbinding vormen die de borstkas beweeglijk maakt tijdens in – en uitademen en tijdens bewegen van de wervelkolom, ribben en schouderbladen. Bij het Syndroom van Tietze ontstaat er een ontsteking (itis) aan dit kraakbeen, hetgeen zeer pijnlijk kan zijn. De aandoening ontstaat voor het 40ste levensjaar en komt meer voor bij vrouwen dan bij mannen.
Welke klachten ervaren mensen die het Syndroom van Tietze hebben?
- Hevige, felle pijn achter en rond het borstbeen.
- De klachten ontstaan vaak rond de bovenkant van de borstkast ter hoogte van de 2e, 3e, en 4e rib.
- Diep inademen, zuchten, niezen of hoesten veroorzaken pijn.
- De pijn straalt uit naar de rug, de nek, schouder en arm. (veel mensen denken hierdoor aan een hartprobleem wat in verreweg de meeste gevallen niet aanwezig is.)
- Druk geven op de pijnlijke plekken of ontstekingsplaatsen geeft extra klachten.
- Bewegingen van de arm en schouder kunnen pijnlijk zijn. In dit geval is het kraakbeen van het gewricht van het borstbeen met het sleutelbeen ontstoken (sternoclaviculair gewricht)
- De ervaren pijn kan wisselen qua aard en uitingsplek en is soms gekoppeld aan het ademritme.
- Een benauwd en beklemmend gevoel op of in de borst.
- De huid kan op de plek van de zwelling rood verkleuren.
- Bij sommige mensen met Tietze blijkt de functie van slokdarm, maag, darmen en longen verminderd te zijn.
- Door symptomen zoals een beklemmend gevoel op de borst en de pijn rond de hartstreek is een pijnaanval van Tietze een angstige ervaring die vaak overgaat in een bijkomende paniek aanval met eventuele hyperventilatie.
Vaststellen van Tietze
De diagnose Tietze is te stellen op basis van de aanwezige symptomen en de afwezigheid van andere klachten zoals angina pectoris, maagzweer, alvleesklieronsteking, longembolie en hartinfarct. Om deze aandoeningen te kunnen uitsluiten is onderzoek in een ziekenhuis nodig. Een zwelling van het kraakbeen van de borstkas en borstbeen is op een röntgenfoto niet te zien en een bloedonderzoek laat ook geen oorzaak zien.
Wat is de oorzaak van Tietze?
Een directe oorzaak van Tietze is nog niet bekend al zijn er sterke vermoedens dat er factoren zijn die de chronische ontsteking en zwelling in de hand zouden kunnen helpen.
Deze factoren zijn:
- Zware lichamelijk inspanning waarbij er ongewone krachten op en rond de borstkas worden uitgeoefend.
- Langdurige inspanning waarbij de bovenste ribben veel verplaatsing ervaren. (langdurig hoesten, niezen en of keel schrapen, veel in voorovergebogen stand werken of een periode met veel liggen.)
- Trauma, zoals een ongeluk of een stoot met een grote inwerkende kracht op de borstkas.
- Zwangerschap.
- Luchtweginfectie (bovenste luchtwegen).
Wat is de behandeling van het syndroom van Tietze?
Het is niet geheel duidelijk wat de exacte oorzaak is van het syndroom van Tietze. De huidige behandeling van het syndroom van Tietze bestaat uit het bestrijden van de symptomen door middel van medicatie, pijnstilling, houdingsadvies, oefentherapie, mobilisatie en massage.
- De medicatie zijn ontstekingsremmende NSAID’s, een lokaal geïnjecteerde verdoving op de pijnlijke plaats of een zenuwblokkade van de zenuwen die tussen de ribben zitten.
- De houdings- en oefentherapie worden door een fysio, mensendieck of Cesartherapeut aangeleerd en zijn gericht op het aanhouden van een neutrale houding en ademhalingsregulatie.
- De fysiotherapeut kan ook nog gerichte pijnverlichting geven via warmtebehandeling en massage van de pijnlijke plekken.
Aanpakken mogelijke oorzaak van Tietze met manuele therapie etc.
De resultaten van de reguliere behandelstrategieën zijn vaak erg wisselend en niet voor iedereen gelijk. Er is geen zekerheid dat wanneer een behandeling de klachten heeft doen verminderen of verwijderen dat deze ook definitief wegblijven. Dit is afhankelijk van vele factoren. Tietze kan in principe altijd weer terug komen. Hier wil men verandering in brengen door de kans te vergroten dat de Tietze klachten voor langere tijd verminderen of wegblijven.
Vaak wordt bij mensen met Tietze storingen in de functie van ribben en borstwervelkolom geconstateerd. Deze storingen (vaak een beperkte beweeglijkheid) hebben tot gevolg dat het borst en hoge rug gebied anders functioneert dan normaal. In perioden van stress, hoge lichamelijk belasting of bijvoorbeeld zwangerschap gaan mensen vaak iets merken van de bewegingsbeperkingen. Het ribkraakbeen gaat vaak als eerste irriteren en is dan het meest pijnlijk.
Manuele Therapie e.s. specialiseert zich het behandelen van de gewrichtsketen van mensen met langdurig aanwezige klachten om de functie van bewegen van die keten weer te optimaliseren en zo goed mogelijk te laten aansluiten bij het individueel bewegingspatroon.
Hartaanval of syndroom van Tietze?
Een hartaanval veroorzaakt symptomen die vergelijkbaar zijn met syndroom van Tietze zijn. De symptomen zijn onder meer een algemene pijn in de borst die komt in golven. Dit kan patiënten laten denken dat ze een hartaanval hebben.
De eenvoudigste manier om te vertellen als je pijn op de borst is een hartaanval of syndroom van Tietze is, is door je borst te raken waar je pijn voelt. Aangezien syndroom van Tietze een ontsteking van het weefsel rond je ribbenkast is dat gepaard gaat met een zwelling zal het pijnlijk aanvoelen. Meestal veroorzaakt een hartaanval geen fysieke pijn in je weefsel, maar in de slagaderen in/van je hart, zal je borst meestal niet pijn doen als je het aanraakt.
Pijn op de borst veroorzaakt door Tietze duurt ook veel langer dan een hartaanval. Een hartaanval is een acute aandoening, terwijl syndroom van Tietze een chronische aandoening is die soms dagen of zelfs weken kan duren.
Maar er zijn ook symptomen die je bij een hartaanval ziet en niet bij syndroom van Tietze. Een hartaanval veroorzaakt (meestal) uitstralende golven van pijn die gelokaliseerd zijn in je linkerarm. Bovendien wordt iemand met een hartaanval vaak misselijk en breken ze uit in een koud zweet en/of ervaren ze vaak kortademigheid.
Wat u eerst moet doen bij verdenking van Tietze
Zoals aangegeven is er vaak verwarring bij mensen die voor het eerst het syndroom van Tietze ervaren met het krijgen van een hartaanval. Dit is een logische verwarring omdat de symptomen soms een erg sterke gelijkenis vertonen. Raadpleeg daarom altijd eerst uw huisarts wanneer u vermoedt dat u Tietze heeft. Bij een hartaanval is snel handelen geboden dus wacht niet af en onderneem actie! Een huisarts kan ook aangeven of het misschien om een maagzweer, longembolie of andere klacht gaat die erg lijkt op Tietze.
Verschil tussen Tietze en Costochondritis
Tietze wordt vaak samen genoemd met costochondritis. Bij costochondritis is ook het ribkraakbeen ontstoken maar is er geen sprake van een zwelling. Daarnaast is het syndroom van Tietze altijd alleen maar aan de voorzijde van het lichaam, terwijl costochondritis ook aan de achterzijde kan optreden.
Klik hier voor Tietze / Costochondritis oefeningen